Dlaczego FUJIFILM nie zrobi lustrzanki pełnoklatkowej?
- wywiad Amazon Japan z Takashi Ueno z Fujifilm
Takashi Ueno podczas konferencji prasowej w Warszawie, 14 maja 2015
Wspaniałe odzwierciedlenie kolorystyki jest atutem aparatów bezlusterkowych serii X, produkowanych przez FUJIFILM – firmę której korzenie wywodzą się z czasów fotografii i filmów analogowych. Piękne zdjęcia i wyrafinowany wygląd aparatów powoduje, że liczba użytkowników aparatów FUJIFILM X z roku na rok rośnie. Wielu fotografów zadaje sobie jednak pytanie, w jaki sposób aparaty serii X są w stanie zaoferować tak wysoką jakość obrazu, używając w swoich aparatach matryc formatu APS-C… Czy kolejnym krokiem japońskiego producenta, w celu osiągnięcia jeszcze wyższej jakości obrazu będzie wprowadzenie na rynek aparatu pełnoklatkowego?
Już po raz drugi w ciągu roku spotkaliśmy się z Panem Takashi Ueno i rozmawialiśmy o powodach, dla których seria FUJIFILM X nie wzbogaci się o aparat fotograficzny z pełnoklatkową matrycą.
Takashi Ueno w latach 1996-2011 pracował w sekcji profesjonalnych filmów Fujifilm jako manager oraz wykładowca . Obecnie planuje kolejne produkty serii FUJIFILM X. Pan Ueno zaczął robic pierwsze zdjęcia w wieku 7 lat i jest dziś certyfikowanym ekspertem w dziedzinie fotografii.
Amazon: Po raz ostatni rozmawialiśmy z Panem o aparatach FUJIFILM X rok temu. W tym czasie liczba fanów i użytkowników tych aparatów znacznie wzrosła. Przeprowadziliśmy w ubiegłym roku kampanię o nazwie „Post your X photo” i wielu Klientów odpowiedziało na nią, przesyłając swoje zdjęcia wykonane aparatami X. Zdaliśmy sobie sprawę, że liczba fanów marki znacznie wzrosła i zaczęliśmy uważnie wsłuchiwać się w opinie Klientów, dotyczące tych produktów.
„FUJIFILM jest znane ze świetnego koloru i jakości obrazu. Dlaczego firma oferuje swoim użytkownikom aparaty z matrycami APS-C zamiast pełnoklatkowych lustrzanek?” – zadawali pytanie nasi Klienci. Słysząc stwierdzenie „wysoka jakość obrazu”, myślimy często o pełnoklatkowych lustrzankach cyfrowych. Dlaczego zatem aparaty serii X są bezlusterkowcami wyposażonymi „tylko” w matrycę APS-C?...
Takashi Ueno: Gdy firma rozpoczynała projektowanie aparatów serii X z wymienną optyką, nie mieliśmy żadnych własnych produktów „z czasów analogowych” na których moglibyśmy się wzorować. Dla przykładu: producenci lustrzanek nie zmienili typu mocowania obiektywów, gdy przechodzili z aparatów analogowych na cyfrowe, aby móc wykorzystać potencjał istniejących obiektywów dla potrzeb obydwu rodzajów aparatów fotograficznych. FUJIFILM wycofało się z rynku aparatów lustrzankowych na początku lat 80 XX-go wieku, a zatem byliśmy w stanie rozpocząć pracę nad nowym systemem od samego początku. Postrzegam to jako dużą zaletę.
Amazon: Tworzenie od nowa to zaleta? Czyżby?...
Takashi Ueno: Budowanie nowego aparatu fotograficznego od podstaw oznaczało między innymi, że możemy zastosować w nim dowolną matrycę: od pełnej klatki poczynając na Mikro 4/3 kończąc. Długo się nad tym zastanawialiśmy i doszliśmy do wniosku, iż format APS-C oferuje idealny balans, który pozwoli na otrzymanie wysokiej jakości obrazu przy niewielkich rozmiarach korpusu.
Amazon: Wiele ludzi wciąż uważa, że aparaty z pełną klatką oferują lepszą jakość obrazu. Dlaczego zatem zdecydowaliście się jednak na sensor APS-C?
Takashi Ueno: Owszem. Wyższa jakość obrazu może zostać osiągnięta przy matrycach pełnoklatkowych, ale aby zmaksymalizować ten efekt, konstrukcyjnie obiektyw musi być duży i ciężki. Dlaczego tak się dzieje? Jak wiecie, aparat pełnoklatkowy wyposażony jest w matrycę o rozmiarze takim samym, jak klatka dawnego filmu analogowego 35mm. Jednakże różnica w „zapisywaniu światła” pomiędzy filmem analogowym a matrycą aparatu cyfrowego jest bardzo znacząca. Światło może padać na film analogowy skośnie, nawet pod kątem 45 stopni i nie powoduje to większych problemów z jakością obrazu. Inaczej sprawa przedstawia się z aparatem cyfrowym. Tutaj światło powinno padać na matrycę najbardziej prostopadle jak tylko się da. Skośne padanie światła powoduje bowiem, iż niektóre kolory przestają być w niektórych sytuacjach wiernie odwzorowane. Aby światło padało na matrycę prostopadle, tylna soczewka obiektywu powinna być jak największa. Do tego odległość pomiędzy nią a matrycą aparatu cyfrowego powinna być jak najmniejsza w celu zapobiegnięcia pogorszeniu jakości obrazu. W przypadku lustrzanek wyposażonych w komorę lustra bardzo trudno jest zaprojektować idealny obiektyw, szczególnie szerokokątny. Niemożliwe jest dalsze zmniejszanie odległości pomiędzy tylną soczewka obiektywu a matrycą aparatu. W rezultacie, wiele wysokiej jakości obiektywów przeznaczonych dla tychże lustrzanek ma duże rozmiary, dużą średnicę. To widać wyraźnie patrząc na specyfikację obiektywów pełnoklatkowych...
Amazon: No tak. Obiektywy te są jaśniejsze, oferują wysoką jakość obrazu, ale są też znacznie większe i cięższe. To dość istotna niewygoda, z jaką muszą się liczyć użytkownicy lustrzanek pełnoklatkowych…
Takashi Ueno: To prawda. Jeżeli podepniesz do pełnoklatkowej lustrzanki cyfrowej duży i ciężki obiektyw profesjonalny o wysokich parametrach optycznych, wtedy faktycznie otrzymasz bardzo dobrej jakości obraz. Ta kombinacja zwiększa potencjał aparatu pełnoklatkowego, ale chcąc otrzymać zdjęcie wysokiej jakości za każdym razem musimy godzić się z faktem, że będziemy dźwigać ciężki i duży sprzęt. To nie jest kierunek, w którym idzie FUJIFILM.
Tworząc serię FUJIFILM X myśleliśmy o systemie, który łączyłby w sobie dwa najważniejsze dla użytkownika elementy: możliwie najwyższą jakość obrazu oraz niewielki rozmiar. Taki sprzęt byłby dla zaawansowanych amatorów jak i profesjonalistów najlepszym wyborem przy fotografii portretowej, reportażowej, dokumentalnej i wielu innych. Naszym celem było stworzenie systemu, który oferowałby idealny balans pomiędzy jakością obrazu a kompaktowym rozmiarem i wagą dla wygody użytkownika. Biorąc to wszystko pod uwagę, doszliśmy do wniosku że oprzemy nasz system o aparaty bezlusterkowe z wbudowaną matrycą APS-C.
Amazon: No dobrze, mniejsze i lżejsze w oparciu o matrycę APS-C – to zrozumiałe. Ale co z ta wysoką jakością obrazu?...
Takashi Ueno: Kluczem do odpowiedzi na to pytanie jest technologia zastosowana przy produkcji obiektywów FUJINON przeznaczonych dla aparatów FUJIFILM X. Potencjał drzemiący w tych obiektywach pozwala na osiągnięcie „pełnoklatkowej” jakości obrazu przy użyciu matrycy APS-C. Obiektywy FUJINON są zresztą dobrze znane ze swojej jakości. Wykorzystuje się je między innymi w telewizji, kinematografii a nawet w technologiach kosmicznych. Oczywiście APS-C jest fizycznie mniejszą matrycą niż pełna klatka. Odkryliśmy jednak, że może ta różnica może być zrekompensowana za pomocą odpowiedniej konstrukcji obiektywów.
Amazon: Technologia FUJINON jest aż tak wspaniała?
Takashi Ueno: Twierdzi się, iż obiektywy pełnoklatowe oferują najlepszą jakość optyczną, gdy ich przysłona jest przymknięta o 1-2 działki. Jeżeli przyjmiemy powyższe założenie, okazuje się, że jakość obrazu na krawędziach przy w pełni otwartej przysłonie jest gorsza i ulega poprawie dopiero po przymknięciu przysłony. My spróbowaliśmy złamać tę zasadę i stworzyć linię obiektywów, które oferowałyby najwyższą jakość obrazu – również na krawędziach - już przy w pełni otwartej przysłonie. I udało nam się tego dokonać.
Co jest lepsze: obiektyw pełnoklatkowy ze światłem F1.4 przymknięty o jeden stop w celu uniknięcia degradacji jakości obrazu w rogach kadru, czy obiektyw APS-C z światłem F1.4 z maksymalnie otwartą przysłoną i bez uszczerbku jakości obrazu na krawędziach?
Tak naprawdę nie zauważysz różnicy w jakości i rozmyciu pomiędzy w pełni otwartym obiektywem APS-C a pełnoklatkowym obiektywem przymkniętym o jedną czy dwie działki przysłony. Dodatkowo, jeżeli obiektyw APS-C działa na maksymalnym otwarciu przysłony, czas otwarcia migawki skraca się w porównaniu z przymkniętym obiektywem pełnoklatkowym, co w niektórych sytuacjach może uchronić użytkownika przed poruszonym obrazem. A przecież wiadomo, że jeżeli zdjęcie jest nieostre to potencjalna, wysoka jakość obrazu w innych aspektach staje się bez wartościowa…
Amazon: Rozumiem. Zatem wysoka jakość obrazu oferowana przez duże i ciężkie aparaty i obiektywy pełnoklatkowe może być osiągnięta, używając małego korpusu z matryca APS-C wyposażonego w wysokiej klasy obiektyw?
Takashi Ueno: Jak najbardziej! I możemy to osiągnąć dzięki technologii FUJINON. A ponieważ dopracowaliśmy ja w każdym calu, mogliśmy ze spokojem wybrać matryce formatu APS-C dla naszych aparatów fotograficznych serii FUJIFILM X.
Amazon: FUJIFILM opracowało również swoje własne matryce…..
Takashi Ueno: Zgadza się. Pierwszy zaawansowany aparat kompaktowy, FUJIFILM X100 wyposażony był w standardową matrycę typu Bayera. Później, gdy tworzyliśmy pierwszy aparat serii X z wymienną optyką, opracowaliśmy nową, 16-megapikselową matrycę X-TRANS, która oferuje innowacyjne ułożenie światłoczułych pikseli. Dokonując różnorodnych symulacji przekonaliśmy się, że 16-megapikselowa matryca X-TRANS była w stanie rywalizować z matrycami o rozdzielczości nawet 24 megapikseli. Łącząc technologię reprodukcji koloru z matrycami X-TRANS oraz obiektywami FUJINON byliśmy w stanie stworzyć system aparatów z wymienną optyką, który jest w stanie rywalizować z pełnoklatkowymi aparatami lustrzankowymi.
Amazon: Jak widać, jakość obrazu otrzymywana za pomocą aparatów FUJIFILM jest bardzo dobra nie tylko z powodu wysokiej klasy obiektywów, ale także z powodu opracowania przez Firmę własnych matryc X-TRANS. Jak działa połączenie matrycy X-TRANS z obiektywem FUJINON i jakie ma to przełożenie na jakość obrazu?
Takashi Ueno: Gdybyśmy stworzyli tani obiektyw o przeciętnej jakości optycznej, wtedy degradacja jakości obrazu w przypadku użycia w aparacie matrycy X-TRANS byłaby zauważalna. Zastosowanie tych matryc po prostu wymaga użycia obiektywów wysokiej jakości optycznej. Gdy na rynku pojawił się bezlusterkowiec FUJIFILM X-E1, był sprzedawany z nietuzinkowym obiektywem „zestawowym”.
Amazon: Chodzi o XF 18-55 mm F 2.8-4?
Takashi Ueno: Dokładnie tak. To wyjątkowo jasny obiektyw jak na szkło „zestawowe”. Typowy obiektyw „kitowy” oferuje przysłony w granicach F3.5-5.6 jednak nie bylibyśmy w stanie uzyskać jakości obrazu i rozmycia, które by nas satysfakcjonowało. To właśnie dlatego zdecydowaliśmy się na jaśniejszy obiektyw zoom ze światłem F2.8-4
Oczywiście zdawaliśmy sobie sprawę z tego, że cena tego obiektywu będzie wyższa. Chcieliśmy jednocześnie, aby nasze produkty dotarły do jak największej grupy użytkowników. W związku z tym postanowiliśmy stworzyć serię obiektywów „XC” (Fujinon XC 16-50mm oraz Fujinon XC 50-230mm) przeznaczoną głównie dla początkujących entuzjastów fotografii. Chce jednak wyraźnie podkreślić, że różnice konstrukcyjne dotyczą tu tylko i wyłącznie zewnętrznej części obiektywu. Wnętrze Fujinona 16-50mm i 50-230mm kryje w sobie te same technologie optyczne, które zostały użyte w obiektywach droższej linii XF.
Amazon: Linia obiektywów XF stale się rozrasta – zwłaszcza, jeśli chodzi o szkła typu zoom…
Takashi Ueno: Zgadza się. Od momentu wprowadzenia na rynek aparatów bezlusterkowych FUJIFILM X z wymienną optyką, skupiliśmy się na produkcji wysokiej klasy szkieł. W pierwszym roku były to trzy jasne obiekty stałoogniskowe, które miały za zadanie funkcjonować jak najlepiej na korpusie FUJIFILM X-Pro1, wyposażonym, jak wiadomo, w wizjer optyczny. W drugim roku skoncentrowaliśmy się na obiektywach, które pozwoliłyby naszym użytkownikom rozszerzyć zakres używanych ogniskowych. W trzecim roku zaś stworzyliśmy wysokiej klasy obiektywy, przeznaczone dla profesjonalistów oraz zaawansowanych entuzjastów fotografii. Rezultatem tych działań są obiektywy FUJINON XF 50-140mm F2.8 (zaprezentowany we wrześniu 2014 roku) oraz XF 16-55mm F2.8 (przedstawiony opinii publicznej w lutym 2015 roku). Jestem zdania, że mamy obecnie linię obiektywów, które pokrywają typowy zakres ogniskowych, niezbędny dla każdego fotografa.
Amazon: XF 50-140mm F 2.8 oraz XF 16-55mm F 2.8 to „czerwona seria” szkieł…
Takashi Ueno: Tak. Obiektywy z „czerwonej serii” przeznaczone są głównie dla profesjonalistów.
Amazon: Gdzie wpasowuje się zatem FUJINON 18-135mm F3.5-5.6R? To obiektyw, po który często i chętnie sięgają profesjonaliści.
Takashi Ueno: Uniwersalność była priorytetem przy tworzeniu obiektywu XF 18-135mm. Stworzyliśmy szkło, które oferuje jakość obrazu zbliżoną, choć nie taka samą jak obiektywy ze stałym światłem F 2.8. Jakość obrazu jest jednak na tyle dobra, że użytkownik może korzystać z jednego, uniwersalnego pod względem długości ogniskowych obiektywu bez konieczności jego częstej zmiany. Wszystkie obiektywy serii XF tworzone są z myślą o możliwie najwyższej jakości obrazu przy jednoczesnym wzięciu pod uwagę celów do jakich zostały stworzone. Dla przykładu, minimalny dystans ostrzenia dla obiektywu FUJINON XF 56mm F1.2 wynosi 70cm. Słyszymy czasem pytanie, czy odległości tej nie można było zmniejszyć np. do około 40cm. Jak wiadomo, jakość obrazu na krawędziach pogarsza się wraz ze zmniejszaniem się odległości pomiędzy obiektywem a fotografowanym obiektem. FUJINON XF 56mm F1.2 został stworzony głównie z myślą o fotografii portretowej. Uznaliśmy zatem, że ostrzenie z odległości minimalnej 70cm będzie tutaj wystarczające. Jeżeli odległość tę mielibyśmy zmniejszyć (pogarszając przy tym jakość obrazu), musielibyśmy dokonać dość istotnych zamian konstrukcyjnych, które spowodowałyby znaczne zwiększenie rozmiaru obiektywu oraz spowolnienie pracy systemu ustawiania ostrości. Naszym priorytetem było stworzenie obiektywu o wysokiej rozdzielczości zarówno w centrum jak i na krawędziach obrazu, który wyposażony byłby w adekwatnie szybki autofokus. Jeżeli chcielibyśmy natomiast podejść bliżej fotografowanego obiektu, proponuję użycie wysokiej klasy obiektywu FUJINON XF 60mm F2.4 Macro.
Amazon: Który obiektyw zasugerowałbyś zatem osobom rozpoczynającym swoją przygodę fotograficzną z systemem FUJIFILM X?
Takashi Ueno: Zarekomendowałbym zdecydowanie FUJINONA XF 18-55mm. Tak jak powiedziałem wcześniej, choć jest to obiektyw typu „zestawowego” i przeznaczony jest dla mniej zaawansowanych fotografów, nie oznacza to, że konstruując go poszliśmy na kompromis jakości optycznej. Rekomendujemy używanie go jako obiektywu podstawowego. Następnym krokiem może być naturalnie dobranie kolejnego obiektywu z bogatej już linii FUNINON X, który w 100% zaspokoi indywidualne potrzeby użytkownika.
Początek jest łatwy a możliwości są nieograniczone. To jest właśnie piękno aparatów fotograficznych i obiektywów serii X!
Dziękujemy za rozmowę!
